Na een diepgaande selectieprocedure hebben de NASA en de ESA SOIR-NOMAD gekozen als sleutelinstrument uit twintig andere voorgestelde instrumenten van over de hele wereld die in staat zijn de atmosfeer van de rode planeet te onderzoeken. De lading voor de ExoMars Orbiter zal bestaan uit 5 instrumenten, waaronder het sleutelinstrument SOIR-NOMAD. De conceptie en de assemblage van SOIR-NOMAD en de analyse van de gegevens die het naar ons zal sturen, zullen worden uitgevoerd door het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA-IASB) in samenwerking met Spanje, Italië en het Verenigd Koninkrijk. Canada en de Verenigde Staten zullen een wetenschappelijke ondersteuning bieden. Dr. Ig. A-C Vandaele van het BIRA-IASB is de “Principle Investigator (PI)” van het instrument SOIR-NOMAD, wat betekent dat het BIRA-IASB verantwoordelijk is voor het instrument en de groep internationale onderzoekers coördineert die het ontwikkelt en het zal gebruiken. Dankzij de verwerving van deze kennis integreert België zich op een duurzame manier in de Europese strategie voor de verkenning van de ruimte en zet het zich op de eerste plaats wat betreft het onderzoek naar leven op Mars.

Samenwerking tussen het Center for Space Radiations (een onderdeel van de universiteit van Louvain-la-Neuve) en het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA) heeft geleid tot de realisatie van een nieuw instrument in het onderzoek naar ruimteweer. Het EPT instrument is het geesteskind van professor Ghislain Grégoire van het UCL en werd gebouwd door het mechanisch team van het BIRA en het ruimtevaartbedrijf Qinetiq Space (voorheen Verhaert Space) uit Kruibeke. Dit instrument werd ontwikkeld voor het Europese ruimtevaartagentschap ESA en is eigenlijk een telescoop waarmee men de verschillende fluxen van geladen deeltjes in de ruimte kan detecteren, identificeren en meten. De data die het EPT-instrument zal leveren moet uiteindelijk  voor betere mathematische modellen zorgen van straling in de ruimte. Tal van satellieten, zoals de toekomstige Belgische kunstmaan PROBA V, zouden grote voordelen kunnen halen uit deze nieuwe technologie aangezien men in vluchtleidingscentra al dan niet kan beslissen om een satelliet tijdelijk uit te schakelen indien de stralingsflux te hoog is. Op deze manier kan men storingen of pannes bij dure satellieten vermijden.

België neemt deel aan de opvolging van de Ijslandse vulkaanuitbarsting met behulp van satellietinstrumenten. Het instrument OMI aan boord van de Amerikaanse satelliet Aura en het instrument IASI aan boord van de Europese satelliet Metop-A detecteren heel goed de vulkanische pluim die door de Ijslandse vulkaan uitgestoten werd en ze maken het ons mogelijk haar evolutie op te volgen. In het kader van zijn dienstverlening aan de luchtverkeersleiding (SACS) gebruikt het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA) dit soort waarnemingen om de vulkanische activiteit en de evolutie van de aspluim doorheen de atmosfeer in het oog te houden. Men probeert eveneens zijn mogelijke impact op de ozonlaag te evalueren. SO2 is in deze context heel interessant omwille van zijn verband met de ozonlaag. Dit gas wordt namelijk rechtstreeks door de uitbarsting uitgestoten, evenals as en waterdamp. Het zit opgelost in het water en creeert op deze manier aerosols van zwavelzuur. Als de aerosols tot in de stratosfeer opstijgen, zouden ze er een verdunning van de ozonlaag kunnen veroorzaken. Het BIRA ontwikkelde BASCOE, een wiskundig model gebaseerd op satellietwaarnemingen van ozon, om dit soort evenementen te detecteren.

Meer info: Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie

Het SOLSPEC-ruimte-instrument, een spectrometer gespecialiseerd in het meten van het spectrum van de zonnestraling buiten de atmosfeer, richt zich nu al twee jaar naar de zon. SOLSPEC is één van de drie Europese instrumenten van de SOLAR-lading, die gewijd is aan het meten van zonnestraling van op het Internationaal Ruimtestation (ISS). Dit instrument is het resultaat van een lange en succesvolle Frans-Belgische samenwerking tussen de LATMOS-dienst van het Franse CNRS (PI: G. Thuillier) en het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA). Beide zijn gespecialiseerd in de atmosfeer van de Aarde en het onderzoek naar de ruimte-omgeving. Het ruimteveer ATLANTIS bracht het SOLSPEC-SOLAR-instrument in een baan rond de Aarde op 7 februari 2008. Astronauten installeerden het op een extern platform van de Europese Columbus-module van het ISS. Op 5 april 2010 viert SOLSPEC haar tweede verjaardag van de eerste zonnemetingen verkregen buiten de Aardse atmosfeer.