Artistieke impressie van de lander InSight op het oppervlak van de planeet Mars.
Foto: NASA/JPL

Op 26 november 2018 komt NASA's InSight-missie aan de oppervlakte van Mars voor een tweejarige missie. De missie InSight (Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport) is de eerste missie gewijd aan het bestuderen van de diepe binnenste van Mars. Geen rover deze keer: een platform volstaat, met geïntegreerde robotarm die na de landing twee instrumenten op het oppervlak zal plaatsen. Een team van wetenschappers van de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) is nauw betrokken bij dit project.

Het eerste instrument is een seismometer die voor het eerst aardbevingen op een andere planeet zal bestuderen: marsbevingen! Prof. Véronique Dehant van de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) maakt deel uit van het Franse team verantwoordelijk voor SEIS (Seismic Experiment for Interior Structure). Het tweede instrument is een warmteflux sensor aan het uiteinde van een boorkop, die tot 5 meter onder de grond zal drillendoordringen. Deze diepte overtreft met een grote marge die van vorige missies, waarvan het record slechts enkele tientallen centimeters bedraagt. De sensor zal bepalen hoe snel de Rode Planeet afkoelt. Het derde hoofdinstrument van InSight is een radioinstrument genaamd RISE (Rotation and Interior Structure Experiment), die op de lander gemonteerd is. Planetologen van de KSB zullen deelnemen aan de analyse van radiosignalen die worden uitgewisseld tussen Mars en de Aarde via RISE. Voor het eerst zal een instrument van dit type in staat zijn om zeer kleine variaties in de oriëntatie en rotatie van Mars te meten. De variaties weerspiegelen op hun beurt de interne structuur van de planeet, in het bijzonder de afmetingen van de vloeibare ijzeren kern. Om op Mars te landen zal InSight door een zeer ijle, maar potentieel stormachtige atmosfeer moeten vliegen en parachuteren: een technische uitdaging die NASA echter al meerdere keren heeft volbracht. Reeds na de eerste minuten van radiocommunicatie, zullen de KSB-wetenschappers de positie van de lander InSight nauwkeurig bepalen, die zich bevindt in het gebied van Elysium Planitia. De exacte locatie van de lander is noodzakelijk om satellieten rond Mars de lander te kunnen laten fotograferen.

Naast het gebruik van de InSight lander instrumenten, zal de KSB ook het aankomst-traject reconstrueren met behulp van vluchtmetingen opgenomen tijdens de Entry, Descent, and Landing (EDL). In een volgende stap, zullen de KSB-wetenschappers de atmosferische condities afleiden in de ruimte en helemaal tot op het oppervlak. Atmosferische reconstructies met vluchtmetingen zijn een waardevolle en uitzonderlijke toevoeging aan meteorologische observaties gemaakt door satelieten satellieten in een baan om Mars. Om het wetenschappelijk rendement verder te verhogen, zullen planetologen van de KSB de metingen van RISE combineren met de data van het gelijkaardige LaRa instrument (Lander Radioscience), een Belgische bijdrage aan boord de ExoMars 2020 missie van de ruimtevaartagentschappen ESA en Roscosmos. Het ontwerp en de exploitatie van LaRa worden gecoördineerd door Prof. Véronique Dehant. Het radio-wetenschappelijk onderzoek van de Koninklijke Sterrenwacht van België wordt gefinancierd door het Federaal Wetenschapsbeleid (Belspo), met de steun van het PRODEX-programma van ESA.

Bron:  Koninklijke Sterrenwacht van België