Belgen in de sterrenkunde

De Belgische astronoom Fernand Rigaux (1905–1962) behoort tot die bijzondere generatie van wetenschappers die, met een minimum aan technische middelen, een maximum aan ontdekkingen wist te realiseren. Hij werkte aan de Koninklijke Sterrenwacht van België in Ukkel, een instelling die in de twintigste eeuw een centrale rol speelde in de Belgische bijdrage aan de internationale astronomie.

In dit artikel in de reeks 'Belgen in de sterrenkunde' gaat het ditmaal over de in Brugge geboren Marcel Minnaert die een van de grondleggers was van de zonnefysica. Als Vlaming die zijn land moest verlaten, bouwde hij in een ander land een nalatenschap op die wereldwijd weerklank vond en waar vandaag de dag nog steeds over geleerd en geschreven wordt.

Zou hij het zijn? De bekendste Belg als het over sterrenkunde gaat. Hij was een katholieke priester, kosmoloog, wiskundige en natuurkundige. Zijn belangrijkste wetenschappelijke bijdragen leverde hij aan de algemene relativiteitstheorie en aan de kosmologie door zijn hypothese van het uitdijende heelal en als grondlegger van de oerknaltheorie.

België heeft heel wat sterrenkundigen gehad die elk op hun terrein baanbrekend werk hebben verricht. Met Charles Fievez was dat niet anders. Laat ons het leven en werk van deze Belgische sterrenkundige uit de 19e eeuw eens van wat dichter bekijken. Hij was immers de pionier van de sterrenkundige spectroscopie in België.

Begin 2012 was het twintig jaar geleden dat een bekend Belgisch sterrenkundige overleed. Deze Belg ontdekte samen met Georges Roland de bekende komeet C/1956 R1 (Arend-Roland) en ontdekte ook verschillende planetoïden. Door enkele van zijn indrukwekkende ontdekkingen heeft hij zichzelf dan ook aan de sterrenhemel vereeuwigd. In deze artikel over 'Belgen in de sterrenkunde' gaat het ditmaal over de bekende Belgische astronoom Sylvain Arend.

Er zijn twee Belgische sterrenkundigen met die naam: vader en zoon. In dir artikel over ‘Belgen in de sterrenkunde’ heb ik het over de vader: Polidore Ferdinand Félix Swings. Hij is vooral bekend als astrofysicus en spectroscopist. In België behoren hij en zijn leerling, de geofysicus Marcel Nicolet (eerste directeur van het BIRA), tot de pioniers van het Belgisch ruimteonderzoek. Hij wordt soms vermeld als Pol Swings.

De persoon die ditmaal aan bod komt in de rubriek 'Belgen in de sterrenkunde' staat zo goed als zeker in elk boek over sterrenbeelden, het zonnestelsel, kometen of planetoïden. Vooral de laatste twee vormden het werkterrein van de Belgische sterrenkundige Eugène Joseph Delporte. Zo was Delporte de ontdekker van maar liefst 66 planetoïden en was hij vele jaren lang directeur van de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB).

Sla een boek open over het inwendige van sterren of sterstabiliteit en deze Belg wordt bijna zeker vermeld. Het werk van deze Belgische sterrenkundige ligt dan ook aan de grondslag van veel hedendaags onderzoek naar het inwendige van sterren en hun variabiliteit. Al op jonge leeftijd werd zijn kunde en kennis terzake wereldwijd gewaardeerd. In heel wat (zeer) recent werk wordt ook Cédric Ledoux, de Franse kosmoloog genoemd. Hier gaat het over de Belg Paul Ledoux.

In dit artikel over 'Belgen in de sterrenkunde' hebben we het ditmaal over Paul Henri Stroobant. Als Belgisch sterrenkundige sneed hij de meest diverse onderwerpen aan. Stroobant observeerde planetoïden en interesseerde zich in het bijzonder voor de structuur van de ringen van de planeet Saturnus. Hij was ook directeur van de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) en hoogleraar aan de Université libre de Bruxelles.

In dit artikel in de reeks 'Belgen in de sterrenkunde' gaat het ditmaal over één van de grootste Belgische sterrenkundigen die een groot deel van zijn leven leefde en werkte in de Verenigde Staten. Zo was de in Gent geboren George Van Biesbroeck vele jaren lang nauw verbonden aan de Yerkes Observatory en McDonald Observatory waar hij verschillende planetoïden, kometen en dubbelsterren ontdekte en bestudeerde.