Daarom biedt de combinatie van meerdere teledetectietechnologieën, zoals lucht-, onderwater- en satellietbeelden, een efficiënte, innovatieve detectieoplossing om ons milieu gezond te houden. Met dit doel voor ogen ging in juni 2025 SSPIRIT van start, een driejarig clusterproject voor strategisch fundamenteel onderzoek (cSBO) dat wordt gefinancierd door VLAIO. SSPIRIT staat voor ‘From Seabed to SPace: Identifying and quantifying plastic litteR with Innovative remote sensing Technologies’ (Van zeebodem tot ruimte: plastic afval identificeren en kwantificeren met innovatieve teledetectietechnologieën).
Start van het project
Op respectievelijk 12 en 25 juni vonden de eerste SSPIRIT-projectvergadering en de vergadering van de adviesraad plaats. Tijdens deze vergaderingen kwamen alle projectpartners van VITO, VLIZ, KU Leuven, de Universiteit Antwerpen, de Universiteit Gent, de leden van de adviesraad, Blue Cluster en Flanders Space bijeen om de doelstellingen en het samenwerkingskader voor de komende jaren vast te stellen om de uitdaging op het gebied van kunststoffen aan te pakken. Tijdens een interactieve sessie hebben we de verwachtingen van de adviesraad voor dit project verzameld.
De ambities van SSPIRIT
Het SSPIRIT-project heeft tot doel plastic afval (micro-, meso- en macroplastics) in verschillende compartimenten, van het getijdengebied, het wateroppervlak en de waterkolom tot de zeebodem van het Belgische deel van de Noordzee en het Schelde-estuarium, te identificeren en te kwantificeren met behulp van geavanceerde teledetectietechnologieën, geavanceerde (AI) gegevensverwerking en modellering. Door disciplines te overbruggen, wil het project een duidelijker inzicht verschaffen in de routes van plasticvervuiling.
De doelstellingen van SSPIRIT:
- De wetenschappelijke basis voor een speciale satellietmissie verbeteren.
- De haalbaarheid van optische detectie op afstand van plastickorrels evalueren.
- Het herkenningspotentieel voor macroafval verbeteren met behulp van camera's (GoPro) en akoestische (Blueview en multibeam) methoden.
- De beoordeling van potentiële microplastic hotspots verbeteren met behulp van teledetectietechnieken.
- De prestaties van een dieptegemiddeld (Eulerian) deeltjestransportmodel verbeteren om troebelheid (d.w.z. de troebelheid of waas van het water) en bijbehorende microplasticconcentraties te voorspellen.
- De prestaties van een dieptegemiddeld (Eulerian) deeltjestransportmodel verbeteren om de verspreiding van korrelverlies te voorspellen.
Foto: VITO
Innovatieve technologie
Tijdens de kick-offvergaderingen hebben we zes technologiecases en een innovatieversnellingsplan gedeeld. Voor elke technologiecase hebben we de uitdagingen, de specifieke doelstellingen, de aanpak en het verwachte resultaat gepresenteerd.
Technologiecases van SSPIRIT:
- Optische VNIR-SWIR (Visible Near Infrared and Short Wave Infrared Spectroscopy) satellietmissie (satellietmonitoring van plastic)
- Ecogeomorfologie vanuit drones als proxy voor aangespoelde pellets (indirecte detectie van aangespoelde pellets)
- Optische VNIR-SWIR-camera en smartphonetechnologie (directe detectie van aangespoelde pellets)
- Camera en akoestische detectie van afval in de waterkolom
- Multibeam-detectie van afval op de zeebodem
- Suspended particulate matter (SPM) (d.w.z. kleine vaste of vloeibare deeltjes die in de lucht of het water zweven) of troebelheid als proxy
SSPIRIT zal ook een Innovation Accelerator opzetten, een structuur die leden van de adviesraad en de industrie helpt om de ontwikkelde tools en kennis in de praktijk te gebruiken. Gedurende het project zullen we valorisatietrajecten bespreken, verder verfijnen of nieuw ontwikkelen. Ons team zal ten minste vijf valorisatietrajecten en vervolginitiatieven opstarten om de continuïteit na afloop van het project te waarborgen.
De rol van VITO Remote Sensing
VITO coördineert het SSPIRIT-project en is verantwoordelijk voor het algemene experimentontwerp en de gegevensverzameling. Voor de technologiecases is VITO verantwoordelijk voor het ontwikkelen van de wetenschappelijke case voor een speciale optische VNIR-SWIR-satellietmissie voor het monitoren van kunststoffen (technologiecase 1). Daarnaast zal VITO werken aan de identificatie van ecologische en geomorfologische parameters die als proxy dienen voor de dichtheid van plastic pellets en die kunnen worden waargenomen door middel van drone-beeldvorming (technologiecase 2). In technologiecase 3 zal VITO een optische VNIR-SWIR-camera en smartphonetechnologie gebruiken voor de directe detectie van aangespoelde pellets.
Vooruitblik
Met deze kick-off is het SSPIRIT-project klaar om verder te gaan met het experimentele ontwerp voor de data-acquisitiecampagnes ter ondersteuning van de verschillende technologiecases. De leden van de adviesraad zullen een sleutelrol spelen in de valorisatietrajecten en vervolginitiatieven.
Bron: VITO
