De Proba-2 satelliet zal niet alleen nieuwe ruimtevaarttechnologiën demonstreren maar heeft ook een belangrijke wetenschappelijke missie. Het Solar Influences Data analysis Center (SIDC) maakt deel uit van het Belgische Solar-Terrestrial Centre of Excellence (STCE) en heeft twee instrumenten in handen aan boord van de PROBA-2 satelliet.
De SWAP telescoop en de LYRA UV-stralingsmeter zijn twee wetenschappelijke instrumenten aan boord de in België gebouwde Proba-2 satelliet die een belangrijke bijdrage moeten leveren in het wetenschappelijk onderzoek naar ruimteweer en plasmafysica. Beide in België ontwikkelde instrumenten zijn zeer compact en hebben weinig energie nodig om te kunnen functioneren. De data die afkomstig is van de twee instrumenten zal sterk gecomprimeerd worden zodat men toch zeer veel gegevens kan doorsturen via beperkte telemetrie. Vanuit een baan om de Aarde op een hoogte van 780 kilometer zal Proba-2 zijn twee zonne-instrumenten richten naar onze ster. Ruimteweer speelt vandaag de dag steeds meer een belangrijke rol in de studie van onze planeet en daar wil België met de SWAP en LYRA instrumenten dan ook een belangrijk steentje tot bijdragen.
SWAP
De Sun Watcher with Active pixels and image Processing (SWAP) telescoop moet beelden maken van de atmosfeer van de zon. Voor de mens is de buitenste laag rondom de zon haast onzichtbaar aangezien deze voornamelijk stralingen uitzendt in het ultraviolet (UV) en het extreem-ultraviolet (EUV) gedeelte van het spectrum. SWAP zal de EUV stralen omzetten naar een zichtbaar beeld. Doordat SWAP de zon waarneemt in breedbeeld kan het zowel onze ster alsook de omgeving er rond observeren. Daarnaast kan het instrument ook inzoomen op ruimteweerfenomenen. De waarnemingen van SWAP zijn vooral interessant wanneer er bijvoorbeeld een wolk zonneplasma ontsnapt zodat men deze kan volgen op zijn weg door de ruimte. Dit belangrijk aspect van het instrument wordt mogelijk gemaakt door een krachtige computer aan boord van Proba-2 die de satelliet zelfstandig kan navigeren en besturen wanneer dit voor wetenschappelijke doeleinden nodig zou zijn. De oorspong van dit instrument kan men terugvinden bij de Extreme ultraviolet Imaging Telescope (EIT) die zich aan boord bevond van het Europees-Amerikaanse SOHO zonneobservatorium. Het bekende Max-Planck-Institut für Sonnensystemforschung in Duitsland was verantwoordelijk voor de calibratie van het SWAP instrument terwijl het Centre Spatial de Liège instond voor de realisatie van het instrument.
Website SWAP-instrument: http://swap.sidc.be
LYRA
LYRA staat voor 'LYman-alpha RAdiometer' en is een instrument dat UV-zonnestralen meet die ondermeer de ozonlaag in de aardatmosfeer sterk beïnvloeden. Wetenschappers hebben de laatste decennia ingezien dat het ruimteweer een grote invloed heeft op onze planeet en ontwikkelen dan ook steeds meer instrumenten die onze zon observeren vanuit de ruimte. LYRA is een technologisch hoogstandje aangezien de detectoren gemaakt zijn van diamant. Door diamanttechnologie te gebruiken heeft men geen extra filters nodig zoals bij traditionele spectrometers om licht weg te filteren waardoor het opgevangen signaal niet verzwakt wordt. Elke seconde kan LYRA 100 metingen uitvoeren waardoor onderzoekers de straling en stralingspieken van de zon uitermate nauwkeurig kunnen opvolgen. LYRA werd ontworpen door de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) en werd gebouwd door een Belgisch-Zwitsers-Duits consortium.
Website LYRA-instrument: http://lyra.sidc.be
