In 2016 wordt een kleine satelliet gelanceerd die de bovenste lagen van de atmosfeer van de Aarde zal bestuderen. Deze satelliet kreeg de naam 'PICosatellite for Atmospheric and Space Science Observations' (PICASSO) en wordt gebouwd onder leiding van het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA) samen met het Centre Spatial de Liège (CSL) en het Finse VTT en Britse Clyde-Space Ltd.
De PICosatellite for Atmospheric and Space Science Observations (PICASSO) satelliet maakt deel uit van het QB50 project dat bestaat uit een netwerk van vijftig zogeheten 'CubeSat's' die de nog grotendeels onverkende lagen van de atmosfeer van de Aarde gaan onderzoeken. PICASSO werd gebouwd onder leiding van het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA) uit Ukkel en werd uitgerust met twee wetenschappelijke instrumenten die de verticale verdeling van ozon in de stratosfeer, de temperatuur van de mesosfeer en de temperatuur en de elektronendichtheid in de ionosfeer gaan meten. De ionosfeer is de bovenste laag van de atmosfeer van de Aarde. In deze laag worden deeltes elektrisch geladen door de straling van de Zon. Het zal dan ook in deze laag zijn dat PICASSO zijn wetenschappelijk onderzoek zal uitvoeren met behulp van de twee instrumenten. Zo is het VIsible Spectral Imager for Occultation and Nightglow (VISION) instrument een hyperspectrale camera die de verdeling van ozon en de temperatuur van de bovenste lagen van de atmosfeer meet dankzij de techniek van zonneoccultatie. Het tweede instrument is de Sweeping Langmuir Probe (SLP) en meet in situ de dichtheid en de temperatuur van elektronen. CubeSats zijn zeer kleine satellietjes die de vorm van een kubus hebben en exact 10 x 10 x 10 centimeter groot zijn. Deze 'nanosatellieten' wegen niet meer dan 1,3 kilogram en bestaan vaak uit onderdelen die in de handel vrij te verkrijgen zijn. De standaard van 10 x 10 x 10 centimeter wordt bij CubeSats aangeduid als 1 Unit (U). CubeSats kunnen ook bestaan uit meerdere units die aan elkaar bevestigd worden.
Voor het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA) en haar wetenschappers is PICASSO een zeer belangrijk project aangezien deze Belgische onderzoeksinstelling al meer dan vijftig jaar intensief onderzoek voert op vlak van aëronomie. Zo zijn de wetenschappers van het BIRA in het bijzonder geïnteresseerd in de fysica en chemie van atmosferen zowel op Aarde alsook op andere planeten en hemellichamen. Door satellieten in een lage baan om de Aarde te brengen, kan men de samenstelling van de atmosfeer van onze planeet op globaal niveau bestuderen. Met PICASSO wil men nu ook een stap verder gaan en wil men aantonen dat dergelijk onderzoek ook kan uitgevoerd worden met kleine en relatief goedkope satellietjes. De grote uitdaging bij de ontwikkeling van PICASSO is echter om alle onderdelen en de twee wetenschappelijke instrumenten onder te brengen in de uiterst kleine satelliet die 30x10x10 centimeter groot is. Deze 3 unit CubeSat is één van de CubeSat-projecten die de Europese ruimtevaartorganisatie ESA ondersteunt in het kader van het General Support Technology Programme (GSTP). Eenmaal in de ruimte zal PICASSO in een lage baan om onze planeet draaien en zal het kleine ruimtetuigje één tot twee jaar operationeel zijn waarna de satelliet zal opbranden in de atmosfeer van de Aarde. Via onderstaand filmpje kan u alles leren over het PICASSO-project!
