Artistieke impressie van de DART missie.
Foto: NASA

In de nacht van 26 tot 27 september, om ongeveer 1u15 (Belgische tijd), zal de DART-sonde van NASA neerstorten op de asteroïde Dimorphos, die zich op meer dan 10 miljoen kilometer van de Aarde bevindt. Het doel van deze inslag is het testen van een strategie om asteroïden af te buigen. Voor de Koninklijke Sterrenwacht van België, die betrokken is bij planetaire verdediging, is deze missie een belangrijke eerste stap.

Op 24 november 2021 is de DART (Double Asteroid Redirection Test) sonde opgestegen vanaf de Vandenberg Space Force basis in Californië (VS). Zijn reis van bijna een jaar zal over enkele dagen eindigen en zal de afbuiging van asteroïden door de inslag van de sonde bestuderen. Het doel van de missie is de Dimorphos asteroïde. Het is de kleinste van een binair systeem van asteroïden genaamd Didymos en heeft een diameter van ongeveer 160 m (780 m voor het hoofdlichaam, ook Didymos genoemd). Het is een planetair verdedigingsexperiment op ware grootte met een inslagsnelheid van meer dan 22 000 km/u (6,15 km/s). Het experiment zal ook leiden tot een beter begrip van het binaire systeem Didymos. Door het systeem voor en na de inslag te bestuderen en waarnemingen en numerieke simulaties te vergelijken, komen we meer te weten over de 'grote stenen' die door de ruimte bewegen en een bedreiging voor de aarde kunnen vormen.

De Koninklijke Sterrenwacht van België betrokken bij planetaire verdediging

De Koninklijke Sterrenwacht van België is op verschillende niveaus betrokken bij de studie van het Didymos-systeem. Ten eerste maakt ze deel uit van het DART-observatieteam dat met behulp van telescopen op aarde zoveel mogelijk informatie over het systeem verzamelt en zal verzamelen voor, tijdens en na de inslag. De Sterrenwacht zal deelnemen aan de analyse van deze gegevens om de veranderingen in de baan en de rotatie van Dimorphos af te leiden. Wetenschappers van de Sterrenwacht zullen de waarnemingen vergelijken met numerieke simulaties die zijn gebruikt om de evolutie van de twee asteroïden na de DART-inslag te voorspellen. Op die manier zullen ze de dynamiek van het systeem en de interne structuur van de asteroïde Dimorphos kunnen bestuderen.

Bovendien is de Sterrenwacht betrokken bij de Hera-missie van ESA, die in 2027 het Didymos-systeem zal bezoeken om de inslagresultaten, de interne structuur van de asteroïden en hun evolutie verder te bestuderen. De Hera-sonde zal twee CubeSats dragen: Juventas en Milani. De eerste wordt ontwikkeld onder de wetenschappelijke verantwoordelijkheid van de Sterrenwacht. Hij zal worden uitgerust met verschillende instrumenten, waaronder de GRASS-gravimeter, die bij de Sterrenwacht is ontworpen in samenwerking met het Spaanse bedrijf EMXYS. De wetenschappers van de Sterrenwacht werken samen met hun collega's van DART en Hera, partners in de projecten van de Europese Commissie PIONEERS (Planetary Instruments based on Optical technologies for an iNnovative European Exploration using Rotational Seismology) en NEO-MAPP (Near-Earth Object Modelling and Payloads for Protection), waaraan de Sterrenwacht ook een bijdrage levert.

Het onderzoek in verband met de Hera-missie en de ontwikkeling van GRASS aan de Koninklijke Sterrenwacht van België wordt gefinancierd door het Belgische Federaal Wetenschapsbeleid (Belspo) met behulp van het ESA PRODEX-programma. De programma's PIONEERS en NEO-MAPP zijn gefinancierd uit het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon 2020 van de Europese Unie.

Bron: Koninklijke Sterrenwacht van België