Ruimtevaart is en blijft enorm fascinerend. De laatste descennia is België een niet onbelangrijke rol gaan spelen in de Europese ruimtevaart en blijven de jaarlijkse omzetcijfers van de Belgische ruimtevaartindustrie stijgen. In Vlaanderen en Wallonië bestaat sedert vele jaren de mogelijkheid om een loopbaan uit te bouwen in de sterk groeiende ruimtevaartsector dat op zijn beurt jongeren stimuleert om te kiezen voor een technologische of wetenschappelijke studierichting. Belgium in Space sprak met verschillende mensen die zowel tewerkzaam zijn in de Belgische ruimtevaartindustrie alsook bij verschillende instituten en stelde hen tal van vragen in verband met hun functie, hun passie voor ruimtevaart en hun studies. Voor dit interview nam Belgium in Space contact op met Dirk Frimout. Burggraaf Frimout werd in 1992 de eerste Belg in de ruimte tijdens de Amerikaanse STS-45 ruimtemissie en is vandaag de dag nog steeds enorm gepassioneerd door ruimtevaart.
(BiS) U bent in maart 1992 de ruimte in gegaan met het Amerikaanse ruimteveer Atlantis, waar dacht u aan toen de krachtige raketmotoren tot ontbranding werden gebracht?
(DF) De Shuttle vertrekt niet als een kanonbal, maar verlaat zeer langzaam de Aarde, zodat je dit niet onmiddellijk voelt. Omdat je alleen de vibraties gewaar wordt stelde ik mij de vraag of we nu werkelijk vertrokken waren. Pas enkele seconden nadien voel je de rotatie beweging van de Shuttle en dan weet je zeker dat je onderweg bent. Dan stijgt de spanning natuurlijk.
(BiS) U hebt samen met 5 andere ruimtevaarders 8 dagen en 22 uur in de ruimte verbleven, hoe zag de planning eruit aan boord van het ruimteveer?
(DF) We waren met 7 aan boord, verdeeld in twee teams van 3. Telkens was er een piloot verantwoordelijk voor alle functies van de Shuttle, een “mission specialist” verantwoordelijk voor de systemen, zoals de computer, de lucht filters enz, maar ook voor de experimenten. De derde persoon was verantwoordelijk voor de experimenten. De zevende persoon was de gezagvoerder, die zijn tijd wat verdeelde over de twee teams. Elk team had een shift van 12 uur. Daarna was er een “hand-over” en was er tijd voorzien om te eten, je te wassen en te slapen maar ook nog wat vrije tijd die elk kon invullen zoals hij wilde.
(BiS) De STS-45 ruimtemissie waar u deel van uitmaakte kreeg de naam ATLAS (Atmospheric Laboratory for Applications and Science), wat was het belangrijkste wetenschappelijke doel van deze ruimtevlucht?
(DF) We hadden drie groepen van experimenten. Zo hadden we experimenten die metingen verrichten in de atmosfeer, experimenten die metingen verrichten in verband met de zon, die de bron is van de energie die onze atmosfeer krijgt en metingen in verband met aurora’s. We hadden aan boord van het ruimteveer ook een electronenkanon aan boord om zelf artificiële aurora’s te maken.
(BiS) U hebt 143 omwentelingen om onze planeet gemaakt, wat is u het meest bijgebleven aan uw ruimtemissie?
(DF) Natuurlijk het fantastische zicht op onze Aarde. Dat beeld fascineert in de loop van de missie meer en meer en elke vrije minuut kijk je door het venster.
(BiS) Stel dat u zelf een bemande ruimtemissie zou mogen plannen, hoe zou deze eruit zien en welk doel zou deze dan hebben?
(DF) Zeer moeilijke vraag! Wellicht ongeveer als de missie nu was, maar misschien toch nog wat meer vrije tijd om naar de Aarde te kijken en zelf in de Shuttle wat proefjes te verrichten in verband met de gewichtloosheid.
(BiS) Wat is voor u de grootste verwezenlijking van de mens op vlak van bemande en onbemande ruimtevaart?
(DF) Voor mij blijft de landing op de maan (Apollo ruimteproject) de meest spectaculaire missie. Telkens ik naar de maan kijk denk ik daaraan dat mensen daar op hebben gelopen.
(BiS) De laatste jaren worden we vaak geconfronteerd met commerciële ruimtevaart zoals mensen die betalen om de ruimte in te gaan, wat vind u hiervan?
(DF) Ruimtetoerisme komt er zeker en dat is goed ook. Men is reeds bezig met het ontwikkelen van ruimtetuigen speciaal voor toeristen. Ik heb wel wat meer moeite met het gebruik van een wetenschappelijk laboratorium, nu nog in volle opbouw, voor betalende toeristen.
(BiS) Hoe ziet u de bemande ruimtevaart evolueren?
(DF) Op zekere dag, wellicht binnen een 20tal jaren zullen er bemande vluchten naar Mars zijn. Voor mij is dat een grote uitdaging van de mensheid.
(BiS) Op welke leeftijd en hoe bent u gefascineerd geraakt door ruimtevaart of ruimteonderzoek?
(DF) Ik zeg altijd dat mijn generatie de generatie van de ruimtevaart is. Wij hebben alles vanaf het begin meegemaakt. Mijn passie is begonnen met de lancering van Spoetnik. Ik heb ook het geluk gehad dat ik na mijn studies heb kunnen werken voor een wetenschappelijk instituut dat ruimteonderzoek verrichtte. Mijn droom om zelf in de ruimte te gaan is er pas gekomen wanneer er sprake van was om ook wetenschappers te laten deelnemen aan ruimtemissies.
(BiS) Hoe zag uw opleiding tot astronaut eruit?
(DF) De opleiding was zeer intens, lang, maar ook zeer boeiend. Ik vond dat we zeer goed voorbereid waren voor de missie.
(BiS) Welke raad kan u aan jongeren geven die gepassioneerd zijn door wetenschap en techniek?
(DF) Dat ze zich een doel stellen en dan alles er voor over hebben om dit doel te bereiken. Indien ze er dan niet in gelukken, dan zullen ze toch geen spijt hebben dat ze er niet alles voor gedaan hebben.
(BiS) U bent één van de weinige mensen op Aarde die zich “ruimtevaarder” mogen noemen, in hoeverre heeft dit uw leven beïnvloed?
(DF) Het heeft mijn leven veel veranderd. In de eerste plaats ben ik zeer tevreden dat ik mijn doel heb kunnen bereiken. Dat geeft een enorme zelfvoldoening. Dat is ook iets dat men niet meer kan afnemen, een interne rijkdom die je niet kunt verliezen. Langs de andere kant gaat het leven verder en kun je voor jezelf andere doelen stellen. Door mijn ruimtevlucht krijg je ook meer mogelijkheden, maar heb je wel een grotere verantwoordelijkheid vooral tegenover de jongeren.
(BiS) Bent u vandaag de dag nog steeds professioneel actief in de ruimtevaart?
(DF) Nee, ik ben gepensioneerd. Maar ruimtevaart boeit mij nog altijd evenveel en nu tracht ik mijn passie over te brengen naar jongeren. Ik ben voorzitter van Eurospace Society, een vzw die zich inzet om de jongeren te motiveren voor wetenschap en techniek.
(BiS) Alvast bedankt voor dit interview en veel succes nog!
