Frank Daerden van het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA) is een expert op vlak van ijswolken die ondermeer op andere planeten voorkomen. Deze ijswolken spelen ook een belangrijke rol in het gat in de ozonlaag. Nadat dr. Frank Daerden al uitvoerig ijswolken op Aarde had bestudeerd, hielp hij mee aan de ontwikkeling van een computermodel dat voorspelt hoe groot het ozongat in de atmosfeer van onze planeet wordt. Doordat wetenschappers in het verleden vermoedden dat er op Mars eveneens ijswolken zouden voorkomen, aangezien Mars het meest op de Aarde lijkt, werd het computermodel aangepast voor de 'rode planeet'.
Uiteindelijk bleek dit het enige dergelijke computermodel in de wereld te zijn voor de planeet Mars waardoor het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA besliste de Belgische wetenschapper te betrekken bij de Phoenix Marsmissie. Deze Marslander leverde enkele belangrijke wetenschappelijke primeurs op en was het eerste ruimtetuig dat een zachte landing maakte nabij een poolgebied op Mars. De BIRA-onderzoeker bleek uiteindelijk nauw betrokken te zijn bij één van de belangrijkste planetaire ontdekkingen van de afgelopen jaren.
Sneeuwvlokjes op Mars
Op 25 mei 2008 maakte de Amerikaanse Phoenix Marslander een zachte landing op het oppervlak van Mars nabij de noordpool van de planeet. Dit was de eerste maal dat een ruimtetuig nabij de polen van Mars landde. De Phoenix Marslander werd uitgerust met een Canadees weerstation dat ondermeer de temperatuur, luchtdruk en windsnelheid kon meten op Mars en vervolgens doorsturen naar de Aarde. De hoogste temperatuur op Mars bleek ongeveer 30 graden Celsius onder nul te zijn en 's nachts kon de temperatuur dalen tot 80 graden onder nul. Daarnaast beschikte de Marslander ook over het LIDAR instrument dat ontwikkeld werd door de universiteit van York en beschikt over een sterke laser. Deze laserstraal scheen omhoog en werd teruggekaatst wanneer er telkens een obstakel zoals een wolk over het ruimtetuig vloog. Op deze manier kon men wolken in de atmosfeer van Mars tot 30 kilometer hoog detecteren. Meteen na de landing van Phoenix bleek LIDAR al wolken te detecteren die water bleken te bevatten in de vorm van ijs. Deze ijswolken op Mars werden nog nooit eerder waargenomen en zorgden voor een heuse wetenschappelijke primeur. Net als op Aarde zweefden de ijswolken op Mars op een hoogte van 4 kilometer boven het oppervlak. Hierna bleef LIDAR voor meer verbazing zorgen. Door de gegevens van het LIDAR instrument te combineren met het computermodel waaraan dr. Daerden meewerkte, kon men de grootte van de neervallende ijskristallen achterhalen. Deze ijsdeeltjes bleken gemiddeld een paar tienden van een millimeter lang te zijn en waren vergelijkbaar met sneeuwvlokjes op Aarde. Voor wetenschappers was deze ontdekking van zeer groot belang aangezien men op deze manier meer leert over de klimatologische overgangen van Mars. Dankzij NASA's Phoenix missie weet men nu ook dat de winterse poolkappen gevoed worden door ijswolken. Tot voor deze ontdekking gingen wetenschappers er van uit dat de opvallende poolkappen op Mars ontstonden door waterdamp dat condenseerde.
Phoenix bleef uiteindelijk vijf maanden te functioneren waarna het ruimtetuig verdween onder een dikke sneeuwlaag. Wanneer de winter op Mars opnieuw mindert, zal Phoenix vrijkomen vanonder de sneeuw. De kans is volgens NASA echter zeer klein dat de lander nog zal werken. Voor wetenschappers, waaronder Frank Daerden, is de missie nog lang niet voorbij. Ook al zijn de metingen al even gestopt, toch zijn de analyses van de date nog steeds bezig. Aangezien water een essentieel bestanddeel is voor leven kent de wetenschappelijke waarde van de ontdekking van ijswolken op Mars geen grenzen.
