Het Fallen Astronaut kunstwerk op het oppervlak van de Maan
Foto: NASA

Paul Van Hoeydonck werd op 8 oktober 1925 geboren in Antwerpen en raakte als Belg wereldberoemd binnen de ruimtevaart door zijn ontwerp van het “Fallen Astronaut” beeld. Net voor de Amerikaanse Apollo 15 astronauten op 2 augustus 1971 het maanoppervlak terug zouden verlaten liet astronaut David Scott een gedenkplaat en aluminium beeldje achter op de maan ter nagedachtenis van de Amerikaanse en Russische ruimtevaarders die tot dan hun leven gegeven hadden voor de verkenning van de ruimte. Tot op heden is dit nog steeds het enige kunstwerk op het oppervlak van de maan. Het beeldje zelf bevindt zich samen met een gedenkplaat in het Hadley Rillegebied.

De toenmalige Apollo 15 gezagvoerder David Scott ontmoette Paul Van Hoeydonck op een etentje en wist dat deze Belgische kunstenaar ruimtevaart gebruikte in zijn kunst. Hierdoor maakte Scott zijn idee aan Van Hoeydonck bekend over een beeldje dat hij wou plaatsen op het oppervlak van de maan waarop de namen zouden staan van alle ruimtevaarders die tot dan hun leven lieten in de ontwikkeling van de verkenning van de ruimte. Aangezien de Amerikaanse astronaut niet veel plaats had in zijn maanlander diende het beeldje licht te zijn en moest het kunnen weerstaan aan de extreme temperatuursverschillen op de maan. Daarnaast mocht het kunstwerk niet kunnen geassocieerd worden met een geslacht, religie of etnische groep. Omdat Scott geen commercialisering van de ruimte wou, zou de naam van de ontwerper niet bekend gemaakt worden. Uiteindelijk plaatste David Scott op 2 augustus 1971 tijdens zijn laatste ruimtewandeling eerst een gedenkplaat op de maan met ernaast het beeldje “Fallen Astronaut” dat 8,5 centimeter groot was.

Fallen Astronaut
Het Fallen Astronaut kunstwerk op het oppervlak van de maan - Foto: NASA.

Lijst van de namen van ruimtevaarders op de gedenkplaat:

Theodore Freeman
Charles Bassett
Elliott See
Gus Grissom
Roger Chaffee
Edward White
Vladimir Komarov
Edward Givens
Clifton Williams
Yuri Gagarin
Pavel Belyayev
Georgi Dobrovolski
Viktor Patsayev
Vladislav Volkov

Tijdens een persconferentie na de Apollo 15 missie maakte de astronauten pas bekend dat ze een beeldje en gedenkplaat achterlieten op het oppervlak van de maan. Zoals afgesproken werd de naam van de kunstenaar niet bekend gemaakt. Van het Fallen Astronaut beeldje werden, volgens Van Hoeydonck, officieel 50 exemplaren gemaakt waarvan de meeste nog steeds in het bezit zijn van de kunstenaar en andere geschonken werden aan ondermeer het National air and space museum, Smithsonian Institution te Washington, Koning Boudewijn, het Museum van de ruimtevaart te Moskou en het Provinciaal Museum voor Moderne Kunst van West-Vlaanderen te Oostende. Ondanks vele geruchten over een verkoop van 950 beeldjes van het Fallen Astronaut kunstwerk werd sechts één exemplaar officieel verkocht door de Richard Foncke galerij te Gent. De drie Apollo 15 astronauten kregen eveneens elk een replica van het beeldje. Zowel in het Vlaams Parlement in Brussel als in het Euro Space Center in Transinne bevinden zich replica’s van dit kunstwerk in bruikleen.

Kris Christiaens

Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur. Volg mij op Twitter: @KrisChristiaens