Artistieke impressie van de COROT-ruimtetelescoop
Foto: CNES

COROT staat voor 'COnvection ROtation and Planetary Transits' en is een Frans, Belgisch, Spaans, Oostenrijks, Braziliaans en Duits astronomisch programma dat bestaat uit een ruimtetelescoop die op 27 december 2006 in de ruimte gebracht werd. Het COROT project is het eerste ruimteproject dat specifiek gericht is op het ontdekken van planeten buiten ons zonnestelsel en op stellaire seismologie.

Men verwacht dat COROT in twee en een half jaar tot 60 000 sterren zal waarnemen. Hierbij zal vooral gekeken worden naar zogenaamde transits van planeten voor hun moederster. Daarnaast zal men ook de variaties in de hoeveelheid licht bestuderen die sterren uitzenden zodat men op deze manier trillingen op het oppervlak van sterren kan ontdekken. Door deze trillingen te meten komt men meer te weten over de chemische samenstelling en inwendige structuur van een ster. In mei 2007 werd bekend gemaakt dat COROT zijn eerste planeet rondom een andere ster had ontdekt.

De zoektocht naar nieuwe planeten

In 1996, net na de ontdekking van de eerste exoplaneet, werd het COROT project een eerste keer voorgesteld bij het Franse ruimtevaartagentschap waarna in 1999 de zoektocht begon naar Europese partners. Een jaar later gaf het CNES groen licht voor de bouw van de ruimtetelescoop die uiteindelijk zes jaar later de ruimte inging. De COROT ruimtetelescoop beschikt over een afocale telescoop met een hoofdspiegel van 27 centimeter. Deze telescoop werd samen met vier ccd-detectoren gemonteerd op een Frans PROTEUS (Plate-forme Reconfigurable pour l'Observation, pour les Télécommunications et les Usages Scientifiques) satellietplatform. Dit multifunctioneel satellietplatform werd ontwikkeld door het Franse ruimtevaartagentschap CNES en werd in het verleden al gebruikt voor de JASON-1, TOPEX/POSEIDON en JASON-2 kunstmanen. Het totale gewicht van de COROT ruimtetelescoop bedraagt 630 kilogram waarvan 300 kilogram wetenschappelijke instrumenten. Het ruimteobservatorium werd in een baan om de Aarde geplaatst op een hoogte van 830 kilometer door middel van een Russische Soyuz-Fregat raket. De telescoop zal in het spectraalbereik van 370 tot 950 nm (1 nanometer = 1 miljardste van 1 meter) het helderheidsverloop van sterren meten. Met deze ruimtetelescoop kan men planeten rondom andere sterren ontdekken die twee keer zo ver van hun ster staan als de Aarde tot de zon. De ontdekking van deze exoplaneten zelf zal gebeuren door middel van de transitmethode toe te passen waarbij de exoplaneet voor zijn moederster passeert en op deze manier een vermindering van helderheid veroorzaakt. Wetenschappers van over de hele wereld keken met veel ongeduld uit naar de eerste resultaten van COROT. In zijn eerste operationele jaar ontdekte COROT twee planeten rondom andere sterren en volgens het Europese ruimtevaartagentschap leverde de eerste 365 waarnemingsdagen al verschillende verrassingen op. Begin februari 2009 werd bekend gemaakt dat COROT de tot dan kleinste exoplaneet had ontdekt. De nieuwe vondst, COROT-Exo-7b, is 1,7 maal groter dan de Aarde en draait om de twintig uur om zijn moederster.

COROT
Artistieke impressie van de COROT ruimtetelescoop - Foto: CNES

Belgische deelname aan het COROT project

Het COROT project valt onder leiding van het Franse ruimtevaartagentschap CNES. Daarnaast zijn heel wat andere landen en organisaties nauw betrokken bij dit project. Ondernemingen uit de Belgische ruimtevaartsector hebben met het ESA Directorate of Technical and Quality Management samengewerkt bij het ontwerp, de bouw en het testen van onderdelen voor de telescoop. Het Belgische ruimtevaartbedrijf Verhaert Space uit Kruibeke was verantwoordelijk voor het industrieel contract. Daarnaast was het Belgische lucht- en ruimtevaartbedrijf SONACA in opdracht van het Franse ruimtevaartagentschap CNES dan weer verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het COROT instrumentenplatform waarop zich ondermeer de elektronica en temperatuurregeling bevindt. Ook het Centre Spatial de Liège (CSL) speelde een niet onbelangrijke rol bij de realisatie van COROT. Zo kreeg het CSL de verantwoordelijkheid voor het verwerven en testen van het scherm en de sluiter van de telescoop. Het uiterst belangrijke scherm beschermt de telescoop met een nooit geziene afscherming tegen het licht van de Aarde. Naast de Belgische ruimtevaartindustrie zijn ook verschillende Belgische onderzoekers van het Instituut voor Sterrenkunde van de K.U.Leuven, de universiteit van Luik en de Koninklijke Sterrenwacht van België nauw betrokken bij COROT. Zij staan ondermeer in voor waarnemingen en gegevensverwerking.

COROT
COROT wordt getest in de faciliteiten van
Alcatel Alenia Space in Cannes - Foto: Alcatel Alenia Space

Kris Christiaens

Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur. Volg mij op Twitter: @KrisChristiaens