Foto: Spacebel

Het Belgische bedrijf Spacebel startte in 1988 zijn ruimtevaart activiteiten. Deze onderneming is vandaag de dag uitgegroeid tot een belangrijke partner in de ontwikkeling van verschillende Europese ruimtevaartprojecten. Een 40 tal experts in het ontwikkelen van software voor ruimtevaart toepassingen hebben de afgelopen jaren meegewerkt aan verschillende belangrijke ESA projecten waardoor dit bedrijf een vaste waarde geworden is in de ruimtevaartindustrie. Spacebel heeft momenteel een dominante rol in de markt van de microsatellieten door zijn gerealiseerde IT-ontwikkelingen voor het PROBA programma. Daarnaast is het bedrijf ook een zeer belangrijke speler in het ontwikkelen van test en controle software voor verschillende soorten kunstmanen waardoor het bedrijf heel actief is in vluchtleidingscentra. Het hoofdkantoor van dit bedrijf is gevestigd in het Liège Science Park nabij Luik. Daarnaast heeft Spacebel ook nog een vestiging in Hoeilaart en Frankrijk.

Overzicht bijdrage belangrijkste ruimtevaartprojecten

SMART-1

Op 23 september 2003 werd van op de Kourou lanceerbasis de Europese SMART-1 maansonde in de ruimte gebracht. Zoals gepland stortte deze eerste Europese maanverkenner op 3 september 2006 te pletter op het maanoppervlak. Gedurende iets minder dan twee jaar cirkelde dit tuig in een baan om onze trouwe buur. SMART-1 werd ontwikkeld door de Swedish Space Agency en mede door de controlesoftware die ontwikkeld werd door Spacebel, kan deze missie als een groot succes beschouwd worden. Tijdens dit project werden tal van nieuwe technologieën gedemonstreerd. Dankzij de SMART-1 maansonde konden wetenschappers ondermeer een volledige inventaris maken van de samenstelling van het maanoppervlak.

PROBA-1

Spacebel speelde een zeer belangrijke rol in de realisatie van de eerste in België gebouwde kunstmaan PROBA-1. Deze microsatelliet werd gebouwd door Verhaert Space uit Kruibeke. De software aan boord van het tuig werd ontwikkeld door Spacebel. PROBA staat voor "Project for On-Board Autonomy". Eén van de belangrijkste doelstellingen van dit poject was dan ook om een kunstmaan te ontwikkelen waarvan de controle geheel autonoom en automatisch verliep. Dankzij dit succesvolle project zal de software van PROBA-1 in de toekomst gebruikt worden bij andere ruimtevaarttoepassingen.

Pléjades

In 2008 en 2009 zullen twee aardobservatiesatellieten in de ruimte gebracht worden die deel uitmaken van het Earth Observation programma van het Franse ruimtevaartagentschap CNES. Deze kunstmanen hebben een levensduur van 5 jaar. Hun toepassingen zullen gebruikt worden door zowel civiele en militaire gebruikers. Spacebel is in dit project verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de on-board software die de controle zal uitoefenen op beide satellieten en hun instrumenten.

PROBA-2

Na het succes van de eerste in België gebouwde PROBA satelliet kon een vervolg niet langer op zich laten wachten. De PROBA-2 kunstmaan heeft een gewicht hebben van 120 kilogram en werd op 2 november 2009 samen met de Europese SMOS aardobservatiesatelliet in de ruimte gebracht. Deze nieuwe in België gebouwde microsatelliet werd uitgerust met 17 nieuwe technologische onderdelen en vier wetenschappelijke instrumenten die ondermeer onze zon moeten observeren. Spacebel ontwikkelde voor PROBA-2 zowel de controlesoftware alsook software voor de wetenschappelijke instrumenten, het grondsegment en de simulaties ontwikkelen.

SMOS

De Europese Soil Moisture and Ocean Salinity (SMOS) missie is het tweede project uit ESA's Living Planet Programme. SMOS zal onderzoek verrichten naar de vochtigheid in de aardbodem en zal daarnaast ook het zoutgehalte meten aan de oppervlakte van de oceanen. Spacebel was in het SMOS project verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de operationele simulator van deze kunstmaan. Dankzij deze simulator kon men vluchtleiders en wetenschappers uitgebreid opleiden om met de satelliet te leren werken. Een team van gemiddeld 2 ingenieurs heeft bij Spacebel gedurende 18 maanden aan dit project gewerkt.

LISA Pathfinder

Het Europese ruimtevaartagentschap ESA besloot na het succes van de SMART-1 missie om een tweede ruimtetuig te ontwikkelen uit het Small Missions for Advanced Research in Technology programma waarbij opnieuw een reeks van nieuwe technologiën zullen getest worden. LISA (Laser Interferometer Space Antenna) zal wellicht in 2009 de ruimte ingaan en moet wetenschappers meer leren over het universum. Net als voor vele andere ruimtetuigen, zal Spacebel ook voor dit Europees innovatief project de on-board software ontwikkelen.

GOCE

GOCE staat voor “Gravity Field and steady-state Ocean Circulation Explorer” en deze ambitieuze Europese ruimtemissie moet ons meer leren over het zwaartekrachtveld van onze planeet. In onderaanneming van het Italiaanse Advanced Computer Systems ontwikkelde Spacebel voor dit tuig de Test Data Generator (TDG) die gebruikt wordt tijdens tests.

Naast de vele ruimtetuigen waar Spacebel software voor ontwikkelde, is dit Belgische bedrijf ook een belangrijke speler geworden op vlak van het ontwikkelen van grondsystemen voor ruimtevaarttoepassingen. Hierdoor is Spacebel heel actief in Mission Centres of Control Centres. Een andere belangrijke activiteit binnen Spacebel is de ontwikkeling van simulatoren voor satellieten. In opdracht van het Franse ruimtevaartagentschap CNES ontwikkelde Spacebel de PRoteus Engineering Simulator for Tests and Operations (PRESTO) simulator. Deze simulator wordt gebruikt bij de ontwikkeling van aardobservatiesatellieten die gebouwd worden op een PROTEUS satellietplatform zoals de CALIPSO, JASON-1, COROT, SMOS en JASON-2 kunstmanen.

Kris Christiaens

Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur. Volg mij op Twitter: @KrisChristiaens