Space Applications Services (vaak kortweg Space Applications of SpaceApps) is een van de meest zichtbare en veelzijdige Belgische ruimtevaartbedrijven. Vanuit het hoofdkantoor in Zaventem ontwikkelt het bedrijf systemen, apparatuur en diensten die uiteenlopen van astronautentraining en experimentfaciliteiten voor het Internationaal Ruimtestation (ISS) tot lunare rovers, robotica en ground-segmentsoftware.
Het bedrijf telt vandaag (stand 2025) ongeveer 85 tot 140 medewerkers, afhankelijk van de bron en de manier waarop de verschillende filialen worden meegerekend. In het hoofdkantoor in Zaventem bevinden zich cleanrooms, laboratoria voor hardware-integratie, testfaciliteiten en het centraal management. Space Applications heeft ook een kantoor in Noordwijk, Nederland, vlak bij het European Space Research and Technology Centre (ESA-ESTEC). Deze locatie werd opgezet om nauwer samen te werken met ESA-teams en andere partners binnen de Europese ruimtevaartindustrie. Om dichter bij de commerciële ruimtevaartmarkt in de Verenigde Staten te staan, richtte Space Applications Services de dochteronderneming Aerospace Applications North America Inc. op, gevestigd in Houston (Texas). Vanuit deze vestiging onderhoudt het bedrijf contacten met NASA, commerciële ruimtevaartpartners (zoals Axiom Space en Nanoracks), en bedrijven die gebruikmaken van het ICE Cubes-platform. Het personeelsbestand bestaat hoofdzakelijk uit hoogopgeleide ingenieurs, wetenschappers en technische specialisten op het gebied van systeemontwerp, ruimtevaartsystemen, softwareontwikkeling, mechanica, robotica en missie-operaties. Naast vaste werknemers werkt Space Applications regelmatig samen met stagiairs, consultants en onderzoekers uit de academische wereld via Europese onderzoeksprojecten (zoals Horizon Europe of ESA-technologieprogramma’s).
Oprichting
Space Applications Services NV/SA werd opgericht in 1987 en is sindsdien uitgegroeid tot een internationaal opererende speler met hoofdkantoor nabij Brussel (Zaventem), een kantoor in Nederland en een dochteronderneming in Houston (VS). Het bedrijf bleef grotendeels privé en onafhankelijk, bestuurd door oprichters en het management, en bouwde expertise op in zowel bemande als onbemande ruimtevaartactiviteiten. Deze geschiedenis van ruim drie decennia betekent dat Space Applications mee kon groeien met de verandering van ruimtevaart: van klassieke institutionele programma’s naar de modernere mix van commercie, services en exploratieprojecten.
Wat doet Space Applications Services precies?
Space Applications profileert zich als een technisch-innovatieve dienstverlener en systeemintegrator met meerdere werkgebieden. De belangrijkste activiteiten zijn:
- Toegang tot microzwaartekracht en ISS-diensten (ICE Cubes): Space Applications ontwikkelde en exploiteert het ICE Cubes-concept — een modulair, plug-and-play platform in de Columbus-module van het ISS waarmee onderzoeksinstellingen en bedrijven snel en relatief goedkoop experimenten in microzwaartekracht kunnen uitvoeren. ICE Cubes biedt voeding, datacommunicatie en real-time remote toegang tot experimenten.
- Robotics, mechanica en mobiliteit voor de maan: het bedrijf ontwikkelt robot- en roverplatforms voor het oppervlak van de maan. Dit varieert van technologie-demonstraties tot commerciële roverconcepten (zoals LUVMI-M) en ESA-gesubsidieerde logistieke roverprogramma’s. Space Applications werkt aan autonome navigatie, vorken van payloads en operationele ketens voor oppervlaktemissies.
- Flight systems, avionica en mission engineering: van vluchtsoftware en avionica-ontwerp tot volledige systeemintegratie voor kleine ruimtetuigen en landers, Space Applications levert engineeringdiensten en subsystemen, plus ondersteuning bij tests en V&V-activiteiten.
- Ground segment, payload integratie en missieoperaties: het bedrijf ontwerpt en bouwt ground control centers, payload integratieprocessen en end-to-end missiediensten voor zowel institutionele als commerciële klanten.
- Bemande ruimtevaart en astronaut-ondersteuning: onderzoek en diensten gericht op crew health, training en habitability-tests (bijvoorbeeld reduced gravity simulators, testfaciliteiten en medische instrumentatie).
- Commerciële en onderzoeksproducten: naast pure engineering levert Space Applications ook kant-en-klare producten en diensten: van commerciële platforms voor ruimteonderzoek tot turnkey operatiediensten voor privé-missies.
Deze mix van activiteiten toont dat Space Applications zowel op het gebied van hardware (mechanica, rovers, facilities) als software/operations (ground segment, payload services) sterk is gepositioneerd.
Belangrijke projecten en samenwerkingen
Space Applications Services heeft in de loop der jaren aan verschillende opvallende projecten gewerkt, hier een selectie van de meest in het oog springende initiatieven en samenwerkingen.
- ICE Cubes - commerciële toegang tot het ISS
ICE Cubes is wellicht het meest publieke en succesvolle product van Space Applications de afgelopen jaren. Het is een Europees initiatief (in nauwe samenwerking met ESA) dat onderzoekers, bedrijven en onderwijsinstellingen in staat stelt snel experimenten in microzwaartekracht uit te voeren via een modulair “experiment-in-a-box” systeem dat in Columbus op het ISS is geplaatst. ICE Cubes werd ontwikkeld en getest in België en is operationeel sinds de installatie in 2018; sindsdien zijn meerdere experimenten en commerciële payloads via ICE Cubes de ruimte in gegaan. De dienst onderscheidt zich door eenvoud, internettoegang tot experimenten en relatief korte ontwikkeltijden. - Lunar rovers en mobiliteitsprogramma’s (LUVMI-familie, LPSR)
Space Applications heeft een duidelijke strategie ontwikkeld rond lunair transport en robotica. Projecten als LUVMI-X / LUVMI-M (LUnar Volatiles Mobile Instrumentation) en het door ESA ondersteunde LPSR-programma demonstreren dat het bedrijf zowel institutionele contracten als commerciële roverdiensten nastreeft. LUVMI-projecten richten zich op het prospecteren van lunair ijs en andere hulpbronnen en op het aanbieden van flexibele payloadhosting op compacte rovers. De combinatie van roverontwikkeling én operationele dienstverlening (mission operations, data management) is een strategische zet richting de toekomstige lunare economie. - Ruimteonderzoek en faciliteiten op aarde: LUNA facility & reduced gravity
Space Applications bouwt ook op aarde faciliteiten die realistische testomgevingen voor ruimteoperaties bieden. Een recent voorbeeld is de ontwikkeling en outfitting van de LUNA-testhal bij het European Astronaut Centre (EAC) in Keulen, een ruime faciliteit bedoeld voor het realistisch testen van surface operations en logistiek in omstandigheden die de zwaartekracht deels simuleren. Zulke testfaciliteiten zijn essentieel voor astronautentraining en voor het valideren van hardware en procedures vóór lancering. - Betrokkenheid in commerciële stations en toekomstige infrastructuur (Starlab)
In de afgelopen jaren heeft Space Applications stappen gezet richting commerciële low-Earth-orbit infrastructuur: het bedrijf kondigde (in 2025) aan samenwerkingen en partnerschappen met commerciële stationontwikkelaars zoals Starlab. Als partner/engineer voor commerciële stations kan Space Applications haar payload-integratiekennis en ICE-type faciliteiten naar nieuwe commerciële platforms brengen, wat een natuurlijk verlengstuk is van hun ISS-activiteiten. - Columbus-module (ESA/ISS)
Space Applications Services werkte al in de jaren 1990 mee aan het ontwerp, integratie en de operationele ondersteuning van de Columbus-module, de Europese onderzoeksafdeling van het Internationaal Ruimtestation (ISS). Het bedrijf leverde componenten voor de payload operations, software voor controle en interfaces, en ontwikkelde procedures voor experimenten aan boord. - PROBA-programma’s (Project for On-Board Autonomy)
Space Applications Services leverde bijdragen aan vluchtsoftware, simulatiesystemen en payload-interfaces voor ESA’s PROBA-satellieten. Deze kleine, autonome satellieten (zoals PROBA-1 en PROBA-2) werden ontwikkeld onder leiding van het Belgische QinetiQ, met Belgische bedrijven zoals Spacebel en Space Applications als partners. - MELiSSA-programma (Micro-Ecological Life Support System Alternative)
Binnen ESA’s MELiSSA-programma (gericht op gesloten levensondersteunende systemen voor langdurige ruimtevluchten) leverde Space Applications software en hardware voor bioreactorbesturing, en werkte het mee aan experimenten die voedselproductie, zuurstofrecycling en afvalverwerking in de ruimte simuleren. Het bedrijf ontwikkelde ook instrumentatie en controlesystemen voor aardse testfaciliteiten in dit kader.
